Prinsjesdag 2018: wéér geen nieuws over pensioenakkoord
“Prinsjesdag 2017: stilte voor de pensioenstorm”. Dat was de titel van het pensioenartikel in de vorige Prinsjesdagspecial van Connected. We waren toen nog hoopvol gestemd. In het voorjaar van 2018 zouden het kabinet en de SER een nieuw pensioenakkoord presenteren. Een jaar later is er nog altijd geen zicht op een nieuw akkoord.
In zijn brief van 4 april heeft Minister Koolmees aangegeven dat pensioen in de eerste plaats een arbeidsvoorwaarde is. Het kabinet wil samen met de sociale partners de stap zetten naar een nieuw pensioenakkoord. De minister heeft er vertrouwen in dat de sociale partners op termijn met een advies komen.
Vier uitgangspunten
Er leek sprake van vooruitgang, want eind mei kopte de Telegraaf “Tekst concept-akkoord pensioenen”. Volgens de krant zouden FNV en VNO-NCV een onderhandelingsresultaat hebben dat aan de achterbannen werd voorgelegd. Dit conceptakkoord is gestoeld op vier uitgangspunten:
- Een samenhangend pakket maatregelen rondom de AOW- en pensioenleeftijd. De AOW-leeftijd zou in 2025 stijgen naar 67 jaar. Daarna zou de levensverwachting verdeeld worden over arbeidsjaren en pensioenjaren.
- Een nieuw pensioencontract, gericht op een opbouw met optimale collectieve risicodeling. Geen individuele potjes, maar pensioencontracten met lagere buffers, waardoor er eerder geïndexeerd kan worden in goede jaren maar ook eerder gekort wordt in mindere periodes.
- Stringente voorwaarden aan afschaffing doorsneesystematiek. De compensatie moet adequaat en duidelijk zijn.
- Verbreding van de basis collectieve pensioenopbouw. Er zou een pensioenplicht komen voor zzp’ers. Opt-out zou hierbij mogelijk zijn.
Haaks op kabinetsbeleid
Dit conceptakkoord staat soms haaks op het kabinetsbeleid en het regeerakkoord uit oktober 2017. Bijvoorbeeld de koppeling van de AOW-leeftijd aan de huidige levensverwachting. Minister Koolmees heeft recentelijk nog aangegeven hier niet van af te willen wijken. Dit ondanks het feit dat het Actuarieel Genootschap stelde dat de stijging naar 67 jaar pas noodzakelijk is in 2026. In het regeerakkoord is opgenomen dat er juist wel persoonlijke pensioenvermogens komen met collectieve risicodeling en dat de doorsneepremiesystematiek wordt afgeschaft. Hoe en óf compensatie gaat plaatsvinden voor deze veranderingen is nog onduidelijk. Voor zzp’ers is er verder geen pensioenplicht opgenomen in het regeerakkoord.
Pasgeleden heeft de FNV aangegeven alleen te willen onderhandelen over een nieuw pensioenakkoord als het kabinet de AOW-leeftijd bevriest op 66 jaar. Kortom, een definitief pensioenakkoord waar werkgevers, werknemers en het kabinet zich in kunnen vinden, is nog steeds niet in zicht. Onze pijlen zijn nu gericht op Prinsjesdag 2019. Maar we hopen u al eerder te kunnen informeren over de definitieve plannen van het kabinet en de sociale partners rondom het pensioenakkoord.