Wijzigingen in perspectiefnota kunnen alle pensioenregelingen raken
Op 8 juli 2016 – de dag waarop het zomerreces begon – heeft Staatssecretaris Klijnsma de Perspectiefnota Toekomst pensioenstelsel naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarin geeft het kabinet zijn visie over hoe het pensioenstelsel aangepast zou moeten worden. Met name de voorgestelde afschaffing van de doorsneesystematiek kan grote gevolgen hebben voor alle pensioenregelingen.
Afschaffen van de doorsneesystematiek
Met de doorsneesystematiek wordt de opbouw en financiering binnen bedrijfstakpensioenfondsen bedoeld. Bij dergelijke fondsen bedraagt de premie een vast percentage van de pensioengrondslag. Voor die premie krijgt iedere deelnemer opbouw volgens hetzelfde opbouwpercentage, terwijl de werkelijke kosten voor jonge deelnemers veel lager liggen dan voor oudere deelnemers. In de huidige demografische situatie, met relatief veel oude werknemers en relatief weinig jonge werknemers, leidt dit tot ongewenste effecten. Daarnaast is het voor een werknemer hierdoor ongunstig om halverwege de loopbaan zzp’er te worden.
In de visie van het kabinet wordt het leeftijdsonafhankelijke opbouwpercentage voor middelloonregelingen vervangen door een percentage dat lager wordt naarmate de deelnemer ouder wordt. Het fiscale kader moet gewijzigd worden om dit mogelijk te maken. Door deze aanpassing zullen in de opbouw de werkelijke kosten tot uiting komen. Dit opbouwpercentage zal voor jonge deelnemers hoger liggen dan het huidige percentage en voor oudere deelnemers lager (de premie wijzigt in principe niet):
Het fiscale kader voor beschikbare premieregelingen zal ook wijzigen om hiermee consistent te zijn. Zou dit niet gewijzigd worden, dan kan een deelnemer pensioenvoordeel behalen door halverwege zijn loopbaan van een werkgever met een middelloonregeling over te stappen naar een werkgever met een beschikbare premieregeling. De premiestaffels zullen in de visie van het kabinet dus gaan verdwijnen en in plaats daarvan komt er een vaste leeftijdsonafhankelijke premie. Voor jongere deelnemers ligt de vaste premie hoger dan de huidige staffelpremie en voor oudere deelnemers lager:
Zowel qua premie als opbouw maakt het nieuwe systeem voor jonge instromers geen verschil, over de hele loopbaan bekeken. Iemand die al deelneemt kan er echter wel op achteruit gaan. Hiervoor heeft het kabinet overgangsmaatregelen bedacht, die kunnen resulteren in een tijdelijke premieverhoging.
Tot slot
Het is op dit moment moeilijk te bepalen in hoeverre de plannen van het kabinet uiteindelijk ook in wetgeving vertaald zullen worden. Het volgende kabinet is hiervoor namelijk aan zet. Aangezien de verschillende politieke partijen sterk uiteenlopende opvattingen over pensioen hebben, zal de uitkomst van de verkiezingen en de formatie bepalend zijn voor de toekomst van ons pensioenstelsel.
De afschaffing van de doorsneesystematiek zal zeer complex zijn in de uitvoering, maar lijkt wel noodzakelijk om tegemoet te komen aan de bezwaren tegen de doorsneepremie. Er moet goed nagedacht worden over de overgang, omdat werkgevers niet zonder meer bereid zullen zijn om extra premie te betalen om deze transitie mogelijk te maken.
Graag bespreken wij onze visie op de perspectiefnota met u. Naast de doorsneesystematiek bevat deze namelijk nog andere interessante onderwerpen, zoals nieuwe typen pensioenregelingen. Hiervoor kunt u contact opnemen met uw vaste consultant of met Silvia Groeneweg.