Dekkingsgraden licht gedaald in augustus
- Slechte aandelenmaand zorgt voor daling dekkingsgraad
- Wtp: druk onverminderd groot
Rotterdam, 1 september 2023 - Ondanks de verdere stijging van de rente, zorgen slechte aandelenrendementen voor beperkte daling van de indicatieve* gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen in augustus. Deze daalde naar 121%. Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon, wereldwijd dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen, die dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bijhoudt.
De indicatieve beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, daalde in augustus eveneens en wel naar 119%.
Inflatie bepalende factor
Ook augustus stond in het teken van inflatie, het beleid van de centrale banken en de afzwakkende economische activiteit, terwijl de arbeidsmarkt nog steeds sterk is. Hoewel de inflatie in Amerika en Europa langzaam verder afzwakten, hangt voorlopig nog een extra rentestap in september in de lucht.
De voorzitter van de Amerikaanse Federal Reserve (Fed), Jerome Powell, waarschuwde onlangs dat de Amerikaanse inflatie nog steeds 'te hoog blijft'. Powell erkende dat de Fed van plan is een 'restrictief' beleid te handhaven of verdere renteverhogingen door te voeren totdat de inflatie is teruggebracht tot de doelstelling van 2%. Dit droeg niet bij aan een positief sentiment, omdat de markt hoopt op afstel. Verder bleven de handelsspanningen tussen de VS en China hoog, toen de Amerikaanse president Joe Biden een uitvoerend bevel ondertekende dat investeringen in enkele van China's kritieke technologie-industrieën verbiedt, waaronder kwantumcomputing, geavanceerde chips en kunstmatige intelligentiesectoren.
Ondertussen probeert het BRICS-blok (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika) zich uit te breiden. Argentinië, Egypte, Ethiopië, Iran, Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten zijn uitgenodigd om zich bij het blok aan te sluiten.
Slechte aandelenmaand
Aandelen namen deze maand wel iets af in waarde. Zo daalden aandelen van ontwikkelde landen met ongeveer 1,5% en aandelen van opkomende landen met 4,7%. Dat negatieve rendement had vooral te maken met problemen in de vastgoedsector in China. De Chinese centrale bank ging over tot het verlagen van de rente, maar dat had nog geen positief effect op de Chinese aandelen.
Hoewel het nieuws over de inflatie gunstig was, steeg de rente licht en liepen de risicopremie's iets op gedurende de maand. Dit had een negatief effect op de vastrentende portefeuille. De meer risicovolle obligaties, zoals high yield en emerging markets local currency, verminderden in waarde met respectievelijk 0,4% en 1,5%. De vastrentende portefeuille daalde met 0,1%. Het totale rendement van de portefeuille nam deze maand met 1,5% af.
Swaprente gestegen, verplichtingen gedaald
Per saldo steeg in een maand tijd de risicovrije rente over de eerste veertig jaar met gemiddeld 1 basispunt. De waarde van de verplichtingen nam hierdoor af met ongeveer 0,5%.
Druk op de ketel
Intussen tekent het landschap voor wat betreft de Wtp zich enigszins af. Fondsen maken duidelijk wanneer ze overgaan en onder welke voorwaarden. De druk op de sector is onverminderd groot. Er moeten berekeningen worden gemaakt, onderhandelingen gevoerd en instemmingen en goedkeuringen worden gehaald. Uiterlijk 1 januari 2025 moeten sociale partners hun transitieplan gereed hebben, fondsen dienen uiterlijk 1 juli 2025 hun implementatieplan klaar te hebben.
"Doordat 1 januari 2025 in tact is gebleven, zien we dat het piept en het kraakt", zegt Frank Driessen, CEO Wealth Solutions, Aon Nederland. "Het is daarom van belang een goede balans te bewaren en een plan B uit te werken voor het geval het tegenzit." Het in kaart brengen van de risico's omtrent de overgang kan ook behulpzaam zijn.
Communicatie
Inmiddels is de publiekscampagne voor de overgang naar het nieuwe stelsel gestart. Uit een onderzoek van tv-programma EenVandaag uit juni blijkt dat circa 70% van de Nederlanders niet weet wat de gevolgen zijn van de Wet toekomst pensioenen (Wtp) voor hun pensioen. Zo zijn er zorgen over het verlagen van pensioenen. De publiekscampagne moet misverstanden hierover wegnemen. "Communicatie is en blijft key in deze transitie", zegt Driessen. "Het is belangrijk de deelnemer goed mee te nemen. Wij pleiten ervoor om communicatie via diverse kanalen in te zetten. Dit blijkt het meest effectief. Deelnemers willen communicatie in een vorm die hen aanspreekt op een tijdstip dat hen past."
* Aon houdt op dagbasis de dekkingsgraad bij van het geschatte gemiddelde Nederlandse pensioenfonds. Zowel de beleggingsrendementen als de rentetermijnstructuur worden op dagbasis aangepast aan de ontwikkelingen op de financiële markten. Ook geven wij de benodigde dekkingsgraad weer. Samen zegt dit iets over de kwaliteit van de financiële positie van het gemiddelde fonds. Dit geeft een goede indicatie van de ontwikkelingen bij de pensioenfondsen in Nederland. De samenstelling van de pensioenfondsen in Nederland is heel divers. Van hele grote fondsen als het ABP en Pensioenfonds Zorg en Welzijn tot kleine pensioenfondsen met soms maar enkele deelnemers. Aon heeft de samenstelling van het gemiddelde pensioenfonds gebaseerd op door De Nederlandsche Bank (DNB) en andere partijen gepubliceerde karakteristieken. Hier zit een vertraging in, omdat de statistieken altijd een maand achter lopen. De gemiddelde dekkingsgraad van Aon betreft een inschatting van de gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen. Wij gebruiken een prognosemodel. De werkelijke gemiddelde dekkingsgraad kan en zal afwijken van deze inschatting. Voor de werkelijke gemiddelde dekkingsgraad verwijzen wij naar de statistieken van DNB.