Redenen genoeg om de verkiezingsprogramma’s naast elkaar te leggen. We leggen de focus hierbij op wat partijen hebben opgeschreven inzake de zorgverzekeringen.
Een uniek zorgstelsel
Het huidige zorgstelsel is een privaatrechtelijk uitgevoerd stelsel met publiekrechtelijke waarborgen om solidariteit en toegang te garanderen. Bij de introductie in 2006 was deze combinatie uniek in de wereld en nog steeds is er geen vergelijkbaar stelsel elders te vinden. De bedoeling was dat marktwerking, mogelijk gemaakt door de privaatrechtelijke uitvoering van het stelsel, de kostenstijging zou kunnen beheersen. Dit doel lijkt beperkt gehaald te zijn, hoewel niet duidelijk is wat de zorgkosten zouden zijn als het nieuwe stelsel in 2006 niet zou zijn ingevoerd.
Een aantal partijen pleit voor een rigoureuze stelselwijziging. De voorgestelde wijziging varieert van een volledig publiekrechtelijk stelsel (SP, GroenLinks) tot een mix van ziekenfonds en particulier (PvdD).
Een aantal andere partijen willen beperkter ingrijpen in het huidige stelsel, bijvoorbeeld door de invloed van de zorgverzekeraars te beperken (FvD) of door meer regionaal te gaan werken (CU). De VVD gaat de andere kant op en wil het basispakket zelfs uitbreiden met verpleegzorg.
Marktwerking
Vrijwel alle partijen lijken de marktwerking te willen beperken (CDA, D66, de PVV en VVD) of helemaal af te willen schaffen (SP, PvdA, GroenLinks, PvdD en CU).
Opvallend is ook dat een groot aantal partijen een verbod op winstuitkering in de zorg wil. Iets dat overigens nu vrijwel niet voorkomt: vrijwel alle zorgverzekeraars zijn coöperaties.
Betaalbaarheid
Een belangrijk uitgangspunt van partijen is dat de zorg betaalbaar blijft. Niet altijd concreet is hoe ze dat in de praktijk willen brengen. Voornamelijk links georiënteerde partijen, maar ook D66, spreken van een forse verlaging van de nominale zorgpremie. Omdat de zorgkosten toch betaald moeten worden, leidt dat tot financiering uit andere bronnen, bijvoorbeeld door belastingverhoging of verhoging van de inkomensafhankelijke bijdrage, die grotendeels door werkgevers wordt betaald. Het huidige kabinet heeft bepaald dat de collectiviteitskorting op de basisverzekering per 2023 zal worden afgeschaft. Alleen de SGP pleit in het verkiezingsprogramma voor handhaving van de collectiviteitskorting wanneer die zorginhoudelijk zijn geladen.
Basispakket
De meningen over het basispakket zijn verdeeld: partijen die voor een nieuw ziekenfonds pleiten kiezen ook voor een uitgebreider basispakket, inclusief tandarts en fysiotherapie. Waar alle partijen het wel over eens zijn is dat de zorg in het basispakket zinnig moet zijn. Zorg die niet bewezen effectief is willen alle partijen uit het basispakket houden of halen. Belangrijk is dat veel partijen inzetten op eHealth (zorg op afstand) en preventie. Zo wordt ook het nationale preventieakkoord een aantal keer genoemd. Hoewel de rol van zorgverzekeraars in dat akkoord groter had kunnen zijn, is het uitbouwen van het preventieakkoord een goede zaak. En als preventie ook een grotere en actieve rol in het basispakket krijgt zal dat de gezondheid van veel mensen positief kunnen beïnvloeden.
Eigen risico
De zorgverzekering kent een verplicht eigen risico waarvan de hoogte in beginsel jaarlijks meestijgt met de zorgkosten. Door kabinet Rutte 3 is de hoogte van dit eigen risico gedurende de kabinetsperiode “bevroren” op € 385. Daarnaast kunnen verzekerden kiezen voor een vrijwillig eigen risico (tussen € 100 en € 500) wat een premiekorting oplevert.
Op het gebied van het eigen risico zijn de meningen van de politieke partijen verdeeld. VVD, CDA, CU en de SGP willen het eigen risico op € 385 houden. D66 laat het eigen risico stijgen tot € 400. Wel willen al deze partijen dat het opsouperen van het eigen risico meer gespreid wordt. Momenteel gaat het volledige bedrag direct op bij een dure behandeling.
FvD en 50PLUS willen het eigen risico verlagen naar € 200 per jaar. Denk, PvvD, PvdA, SP en GroenLinks willen het eigen risico helemaal afschaffen.
Wat kost dat?
Van de meeste partijen heeft het Centraal Planbureau de verkiezingsprogramma’s doorgerekend. Bij alle partijen zullen de (volledige) zorgplannen veel extra geld kosten. Hoeveel is afhankelijk van de mate waarin wijzigingen worden voorgesteld, maar het varieert van € 7,7 miljard (D66) tot € 22,5 miljard (SP).
Wat is de verwachting?
Een inkijk in de verkiezingsprogramma’s, gecombineerd met prognoses van de verkiezingsuitslag, geeft inzicht in wat er de komende periode mogelijk gaat gebeuren op het gebied van zorgverzekeringen.
Aon heeft de verwachting dat er de komende kabinetsperiode geen grootschalige stelselwijziging zal plaatsvinden. Wel zullen verbeteringen worden doorgevoerd. De marktwerking in de zorg zal tegen het licht worden gehouden. Bureaucratie zal worden teruggedrongen. Verder zou meer onderscheid kunnen ontstaan tussen top-specialistische zorg (in een aantal academische ziekenhuizen) en regionale algemenere ziekenhuiszorg.
Er zal nog beter gekeken worden naar behandelingen die deel uitmaken van het basispakket of mogelijk worden toegevoegd. En er zal meer ruimte komen voor eHealth en preventieve zorg. En dat is een goede zaak!
Het verplichte eigen risico zal waarschijnlijk rond € 385 gehandhaafd worden, maar de kans dat dit verdeeld gaat worden over meerdere behandelingen is beslist aanwezig.
Uw collectieve zorgverzekering
Of het basispakket nu wordt beperkt of uitgebreid, met het aanbieden of financieren van een aanvullend zorgverzekeringspakket als onderdeel van uw collectieve zorgverzekering zorgt u ervoor dat uw medewerkers altijd toegang blijven houden tot de zorg die zij nodig hebben. Bovendien krijgt u de mogelijkheid tot het aanbieden van verschillende E-health oplossingen. Neem voor mogelijkheden contact op met uw Aon adviseur.