De wetswijziging treedt in delen in werking:

Voordelen
Doordat de pensioenen gebundeld worden, is de kans groter dat mensen op de pensioendatum een goed pensioen hebben opgebouwd. Dit geldt met name voor werknemers met flexibele contracten, een parttime dienstverband en/of een aaneenschakeling van korte dienstverbanden. Daarnaast had afkoop van het pensioen als nadeel dat dit direct belast werd en kon leiden tot een verrekening met inkomensafhankelijke toeslagen.

Proces automatische waardeoverdracht
Het overdrachtsproces is zo eenvoudig mogelijk ingericht. De pensioenuitvoerder checkt bij het pensioenregister of er een nieuwe pensioenuitvoerder is. Als die er is, dan betaalt de oude pensioenuitvoerder de overdrachtswaarde (ouderdomspensioen en het bijbehorende partnerpensioen en wezenpensioen) aan de nieuwe uitvoerder. De nieuwe uitvoerder informeert vervolgens de nieuwe deelnemer. Indien er geen nieuwe pensioenuitvoerder is, blijft het pensioen bij de oude uitvoerder en wordt het volgende jaar opnieuw een uitvraag gedaan.

Iedere pensioenuitvoerder mag zelf bepalen of hij overgaat tot automatische waardeoverdracht voor de uitgaande pensioenen. Er wordt aan de deelnemer geen toestemming gevraagd voor waardeoverdracht en er worden ook geen kosten in rekening gebracht. De waardeoverdracht hoeft ook niet in het belang van de deelnemer te zijn. Het is daardoor mogelijk dat het klein pensioen overgaat naar een pensioenregeling die minder goed is. Het beleid van de pensioenuitvoerder moet in de stopbrief aan de deelnemer worden opgenomen. Pensioenuitvoerders zijn verplicht om binnenkomende automatische waardeoverdrachten te accepteren en te verwerken. De waardeoverdracht wordt altijd uitgevoerd, ook als een pensioenfonds in onderdekking is.

Pensioenen die voor 1 januari 2018 premievrij zijn geworden
Voor de vóór 2018 ontstane kleine pensioenen blijft afkoop nog mogelijk. Daarnaast kan een pensioenuitvoerder eenmalig ervoor kiezen om deze bestaande kleine pensioenen automatisch over te dragen. Deze overdracht is pas vanaf 2020 aan de orde. Ook deze overdracht gaat zonder instemming van de deelnemer.

Heel kleine pensioenen vervallen
Heel kleine pensioenen die vanaf 1 januari 2019 ontstaan, vervallen automatisch bij het einde van de deelneming. De reden hiervoor is dat de administratiekosten in verhouding vrij hoog zijn. De heel kleine pensioenen die vóór 2019 zijn ontstaan, hoeven niet te vervallen. De pensioenuitvoerder kan ervoor kiezen om deze aanspraken af te kopen (met instemming deelnemer), vanaf 2020 automatisch over te dragen óf in stand te houden. Als de pensioenen vervallen, moeten de betreffende deelnemers hierover geïnformeerd te worden.

Tip: werknemers kunnen kleine pensioenen nog laten uitbetalen
Iedere pensioenuitvoerder moet besluiten of wordt overgegaan tot automatische waardeoverdracht en of de hele kleine pensioenen vervallen. Werknemers die nog een heel klein pensioen van maximaal €2,- bruto per jaar hebben bij een pensioenuitvoerder, kunnen dit pensioen nu nog laten uitbetalen of over laten zetten naar een nieuwe pensioenuitvoerder. Als voor 1 januari 2019 geen contact opgenomen wordt, dan kan de pensioenuitvoerder het bedrag laten vervallen.