Wat is de risicobereidheid van deelnemers aan uw pensioenregeling?

Begin uw nieuwe pensioenregeling met een onderzoek naar risicopreferentie

Vanwege het pensioenakkoord zullen lopende pensioenregelingen worden aangepast. De eind- en middelloonregelingen worden afgeschaft. In de toekomst kennen we alleen nog maar de beschikbare premieregeling: het pensioen van de deelnemers wordt opgebouwd op basis van de ingelegde pensioenpremie en het beleggingsresultaat dat daarmee gepaard gaat. Beleggen dus. Maar hoe risicovol willen uw medewerkers dat de pensioenpremie wordt belegd?

De volgende onderwerpen komen in dit artikel aan bod:

• Wat bedoelen we met risicobereidheid?
• Wat leert een risicopreferentieonderzoek u?
• Waarom is de communicatie met deelnemers cruciaal?

Wat bedoelen we met risicobereidheid?

Tijdens onze Masterclass Pensioenakkoord gaf 37% van de werkgevers aan het inzicht in de risicobereidheid van eigen medewerkers zeer belangrijk te vinden. Een onderwerp om bij stil te staan dus. Maar wat is het precies? Heel simpel gezegd geeft de risicobereidheid aan hoeveel risico men bereid is te nemen bij het realiseren van een doelstelling of resultaat. In het geval van pensioen is dit resultaat de uiteindelijke hoogte van het pensioenbedrag op het moment dat een medewerker met pensioen gaat. De hoogte van dit bedrag is afhankelijk van het beleggingsresultaat. Want bij de beschikbare premieregeling wordt de pensioenpremie namelijk belegd. Hoe risicovoller er wordt belegd, hoe onzekerder de uitkomst.

Risico versus zekerheid
Wanneer men meer risico neemt, kan er een hoger pensioenresultaat worden bereikt, maar de kans dat de beleggingsresultaten tegenvallen en het pensioen dus lager uitvalt, neemt ook toe. Organisaties kunnen er ook voor kiezen om weinig risico te nemen. In dat geval is de kans groter dat de deelnemers min of meer weten welk bedrag de beleggingen uiteindelijk op zullen leveren. Een hoger pensioenresultaat valt dan niet te verwachten. De risicobereidheid geeft aan met hoeveel risico de premie belegd mag worden. Kort gezegd: hebben de deelnemers een voorkeur voor een lager en zeker (nagenoeg gegarandeerd) pensioen of juist een voorkeur voor een mogelijk hoger maar meer onzeker pensioen?

Wat leert een risicopreferentieonderzoek u?

Iedereen wil natuurlijk zo min mogelijk risico lopen, maar toch een zo hoog mogelijk (pensioen)resultaat bereiken. Die twee gaan helaas niet samen. Dus is het de vraag met hoeveel risico de pensioenpremie belegd mag worden. Daarom zijn steeds meer werkgevers benieuwd naar de risicobereidheid van de eigen medewerkers. Om hierachter te komen, kunnen zij een risicopreferentieonderzoek uitvoeren. Daarin komen diverse aspecten naar voren:

• Wanneer wensen of denken uw medewerkers met pensioen te kunnen gaan? In hoeverre willen uw medewerkers juist langer doorwerken? Aan welk (netto) bedrag denken uw medewerkers straks - naast de AOW - voldoende te hebben om met pensioen te kunnen gaan? Wat zijn hun plannen en wensen voor na hun pensioen (levensstijl)?
• Hoe solidair zijn uw medewerkers? Solidariteit betekent dat iedereen deelt in mee- en tegenvallers. Dit betekent dat de lasten en lusten samen gedeeld worden. Jongeren hebben langer de tijd om tegenvallers te repareren, terwijl gepensioneerden die tegenvallers veel directer in hun pensioen merken.
• In hoeverre geven uw medewerkers voorkeur aan collectief beleggen? Een belegger die meer risico neemt, heeft meer kans op hoge rendementen dan een belegger die minder risico neemt, maar een risicovolle belegger heeft ook een grotere kans op een teleurstellend rendement. Bij meer collectief beleggen kan het beleggingsbeleid meer gebalanceerd in verschillende beleggingscategorieën uitgevoerd worden. Verschillende beleggingscategorieën hebben verschillende risico's en rendementsverwachtingen. Aandelen hebben bijvoorbeeld een hoog verwacht rendement, maar ook een hoog risico op tegenvallende resultaten. Obligaties daarentegen hebben een lager verwacht rendement, maar het risico is ook een stuk kleiner.
• Hoeveel risico wensen uw medewerkers te nemen? Willen zij dat hun pensioen met (veel) risico wordt belegd of gaan zij liever voor meer zekerheid? Hoe sterk zijn uw medewerkers afhankelijk van een zeker pensioen? Beschikken ze ook over spaargelden of andere inkomstenbronnen waardoor het nemen van meer risico’s op beleggingen voor pensioen mogelijk is?
• Hoe maatschappelijk verantwoord en duurzaam willen uw medewerkers dat er wordt belegd? In hoeverre moet er rekening worden gehouden met waarden en normen met betrekking tot mens, milieu en maatschappij. Hoe is het standpunt van uw medewerkers als het gaat om beleggen in ondernemingen die direct betrokken zijn bij de productie, ontwikkeling, handel of het onderhoud van controversiële wapens. Of denk aan tabaksondernemingen, kolenmijnbouwbedrijven of olieproducenten. Andere aspecten hierin zijn bijvoorbeeld mensenrechten, klimaat (uitstoot broeikasgassen) en dierenwelzijn.

Bekijk de korte video

De uitkomsten van een risicopreferentieonderzoek geven inzicht in de risicohouding en de wensen van uw eigen medewerkers. In onderstaande video wordt het nut van een risicopreferentieonderzoek in één minuut toegelicht.

 

Communicatie met deelnemers is cruciaal

Een belangrijk bijkomend voordeel van een risicopreferentieonderzoek is dat er communicatie plaatsvindt tussen werkgever en medewerker over het onderwerp pensioen. Die communicatie is cruciaal, en wel om de volgende reden: door de wijziging in het Nederlandse pensioenstelsel komt er meer verantwoordelijkheid te liggen bij de medewerkers zelf. Het is daarom eigenlijk geen optie meer, dat medewerkers achterover leunen en er van uitgaan dat het pensioen goed geregeld is. Beleggen brengt het risico met zich mee dat het uiteindelijke pensioenresultaat tegenvalt. Door helder te communiceren met uw medewerkers worden zij meer betrokken bij hun pensioen en worden zij zich meer bewust van de risico’s rondom beleggen en de afwegingen die zij daarbij moeten maken.

Wilt u de gehele Masterclass Pensioenakkoord terugkijken? Klik dan hier.